دسته بندی | ساخت و تولید |
بازدید ها | 6 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 146 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 104 |
گزارش کاراموزی مطالعه و بررسی مراحل تولید قطعات صنعتی در 104 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه
قالب های برش
اصلاحات
برش قیچی
قالب های برش
اجزای ساختمان قالب های برش
عوامل مؤثر در طراحی قالب های برش
پرس ها و تجهیزات کمکی صنعت پرس کاری
ریخته گری تحت فشار در قالب های فلزی (دایکاست)
مدیریت کیفیت
عناصر ساختاری مدیریت جامع کیفیت
مراحل اجرایی مدیریت جامع کیفیت
برآورد هزینه کیفیت در پروژه ها
ساخت هزینه های کیفیت
ساخت فعالیت ها در پروژه ها
نقش مدیریت کیفیت فراگیر
منابع
مقدمه
1- قالبهای برش
1-1- اصطلاحات
به کمک قالبهای برش، قطعات از نوار، تسمههای فلزی، صفحات یا پروفیلهای از مواد مصنوعی، کاغذ، چرم، پارچه و مواد آببندی ساخته میشود. قالبهای دوتکه غالباً در پرس بسته شده و در نتیجه حرکت مستقیمالخط ماشین به هم نزدیک و دور میشوند. از روشهای ساخت و تولید طبق DIN 8580 غالباً فرآیندهای شکل دادن، قطع کردن و اتصال به کار میرود. مطابق با روش تولید قالبهای به کار رفته با عنوان قالبهای شکل دادن، قالبهای برش و قالبهای اتصال مشخص میشود. قالبهایی که عملیات برش و شکل دادن و گاهی اتصال را انجام میدهند
1-1-1- قطع کردن
طبق DIN 8588 منظور از قطع کردن برش مکانیکی قطعات بدون ایجاد مواد زاید بیشکل و نیز بدون براده است. بنابراین روش برش یک فرآیند ساخت بدون برادهبرداری است و غالباً برای تولید قطعات نازک و با سطح مشخص به کار میرود.
روشهای اصلی کاربردی قطع کردن برش قیچی و برش گوهای است. قالبهای برش به قالبهای برش ـ گوهای و مخصوص تقسیم میشوند.
1-1-2- شکل دادن
طبق DIN 8582 منظور از شکل دادن، یک فرآیند تولید است که باعث میشود روی قطعه جامدی تغییر شکل ماندگاری ایجاد شود.
نامگذاری دقیق قالب غالباً با بیان دقیق فرآیند ساخت و تولید و بسته به نحوه گرفته شدن قطعه خام و بیرون انداخته شدن آن از قالب، مثلاً قالبهای کشش عمیق، قالبهای خمکاری رولینگ و غیره میباشد.
1-1-3- متصل کردن
طبق DIN 8593 منظور از متصل کردن، کنار هم قرار دادن دو یا چند قطعه کار به شکل ثابت و مشخص میباشد. در قالبهای برش این نوع اتصال غالباً با در هم پرس کردن، سجاف یا پرچکاری ایجاد میشود. بدین ترتیب به قالبهای پرسکاری، سجاف یا پرچکاری موسوم هستند.
1-1-4- قالبهای مرکب
به کمک قالبهای مرکب از فرآیندهای ساخت قطع کردن، شکل دادن و متصل کردن دو یا بیش از دو فرآیند اجرا میشود، مثلاً برش مازاد خارج و کشش عمیق.
هرگاه تولید قطعهای، کورسهای متعدد پرس انجام گیرد، قالب مربوطه قالب مرکب سری نامیده میشود. قالب مرکب یک مرحلهای قالبی است که با یک کورس پرس فرآیندهای مختلف ساخت انجام میشود.
1-2- برش قیچی
برش قیچی قطع کردن قطعه کار بین دو لبه برش میباشد که از کنار هم میگذرند.
خط لبه برش روی قالب و روی قطعه کار ممکن است باز و یا بسته باشد.
1-2-1- واژههای پایه
اصطلاحاتی که مربوط به قالب میباشد با پسوند «قالب» مانند سنبه قالب، ماتریس قالب و غیره مشخص میشود.
اصطلاحاتی که مربوط به قطعه کار میباشد با پسوند «قطعه» مانند سطح برش قطعه، گوشه قطعه و غیره مشخص میشود.
1-2-2- مراحل برش
برش قیچی با قالبهای برش مانند عمل قیچی میباشد، که قطع شدن قطعه کار با سنبه و ماتریس انجام میگیرد.
عمل برش طی مراحل زیر صورت میگیرد:
مرحله 1:
مواد در نتیجه نفوذ سنبه ابتدا به صورت الاستیک تغییر شکل میدهد.
مرحله 2:
با ادامه نفوذ سنبه در قطعه کار، الیاف مواد باز هم کشیده میشود، به طوری که از حد الاستیک تجاوز و تغییر شکل ماندگار ایجاد میشود. مواد از خارج به داخل لبه برش کشیده میشود و در این منطقه قوس توکشیدگی روی میدهد.
مرحله 3:
با نفوذ عمیق سنبه، الیاف مواد باز هم کشیده شده، به طوری که در نهایت بر استحکام برشی (قیچی) غلبه میشود. مواد در لبه برش قیچی میشود. ترکهای ایجاد شده از گوشه لبههای سنبه و ماتریس به طرف هم حرکت میکنند.
مرحله 4:
استحکام سطح باقیمانده اکنون آنقدر کوک است که با ادامه نفوذ سنبه، ترک ادامه و شکست مواد روی میدهد. سطوح شکست عمودی نیست بلکه نسبت به سطح نوار و سطح بالای قطعه کار مایل است.
مرحله 5:
هنگام نفوذ سنبه در مواد نیروی الاستیک Fe ظاهر میشود که به صورت تغییر شکل برگشت فنری مواد عمل میکند. بدین جهت سنبه تحت فشار زیاد قرار میگیرد. نوار روی سنبه که در حال برگشت به وضعیت اولیه است چسبیده و برای جدا کردن آن باید بیرونانداز قرار داده شود.
مرحله 6:
بعد از برگشت کامل سنبه، مواد به خاطر خاصیت برگشت فنری دچار تغییر شکل میشود. برگشت فنری منجر به این میشود که سوراخها کمی کوچکتر و قطعات برش خورده کمی بزرگتر از قطر سنبه یا محفظه خالی ماتریس گردد.
1-3- قالبهای برش
طبق DIN 8588 قالبهای برش قیچی به طور اختصار قالبهای برش نامیده میشود. برای نامگذاری این قالبها میتوان آنها را با توجه به نقطه نظرات زیر تقسیمبندی کرد:
* برش مازاد خارج (blanking) * برش دقیق * برش بدون مازاد
* برش گوشهزنی * برش فاق * برش فرم پانچی
* سوراخکاری (punching) * دورهبری قطعات کشش * دورهبری تکمیلی
* برش موضعی * دورهبری قطعات فورج
بنابراین قالبها با توجه به موارد فوق قالبهای برش مازاد خارج، قالبهای برش گوشهزنی، قالبهای سوراخکاری و غیره نامیده میشوند.
برش مازاد خارج (blanking)
برش مواد در امتداد یک خط برش بسته جهت ایجاد شکل خارجی قطعه کار میباشد.
برش گوشهزنی
برش مواد در امتداد یک خط برش باز میباشد که طی آن قطعه نهایی یا نیمه تمام تهیه میشود.
سوراخکاری (برش مازاد داخل) (punching)
برش در طول یک خط برش بسته جهت ایجاد شکل داخلی مطلوب است.
برش فاق
جدا کردن و برش موضعی در قطعه کار در امتداد یک خط برش آزاد است.
دورهبری
برش مواد در حاشیه قطعه کار و یا برش اضافات ماشینکاری در طول خط برش بسته یا باز میباشد. برای برش پلیسه یا مازاد یک قطعه ریختگی، آهنگری یا پرس شده از قالب دورهبری استفاده میشود.
برش موضعی
برای برش موضعی داخل یا حاشیه قطعه کار و در امتداد خط برش بار به کار میرود.
دورهبری تکمیلی
برای جدا کردن حاشیه باریک در امتداد خط باز یا بسته روی قطعه کار برشکاری اولیه شده برای به دست آوردن سطح برش براق و عمودی به کار میرود.
در این فرآیند مازاد به شکل براده است. بدین جهت جزو فرآیندهای برادهبرداری میباشد. به خاطر این که ابزار لازم همان قالب برش میباشد در اینجا مطرح شده است.
برش دقیق
برش مواد جهت ایجاد شکل داخلی یا خارجی با سطح برش عمود بر سطح قطعه کار میباشد، ضمناً سطح برش آن زبری کمتری دارد. در برش دقیق باید قطعه کار به طور خاصی گرفته شود، این روش دیگر نیازی به قالب برش تکمیلی ندارد.
برش فرم پانچی
برای جدا کردن تکه تکه ذرات مواد در امتداد خط برش باز با مسیر دلخواه به کار میرود.
برش بدون مازاد
برای برش مواد در امتداد خط برش باز و بسته به کار میرود، به طوری که هیچگونه مازادی در آن به وجود نمیآید. بنابراین از یک قطعه خام یا نیمه تمام چندین قطعه کار به دست میآید.
1-3-2- تقسیمبندی طبق جریان تولید
در این تقسیمبندی، قالبهای برش از نظر تعداد فرآیندهای به کار رفته و نیز ترتیب آنها بررسی میشود.
1-3-2-1- قالبهای ساده
در قالبهای ساده همواره فقط یک فرآیند مثلاً برش گوشهزنی، سوراخکاری یا دورهبری و غیره به کار میرود.
برای تولید قطعه کار نشان داده شده با قالب یک مرحلهای باید ابتدا با قالب برش مازاد خارج قطعه خام تهیه شود. سپس قطعه تهیه شده با قالب مثلاً به طور دستی در قالب سوراخکاری قرار داده میشود.
در اینجا برای هر مرحله کاری یک ضربه و یک قالب لازم است. دقت فرم داخل به فرم خارج بستگی به کیفیت گرفتن قطعه کار و نیز راهنمای سنبه دارد. وقتی یک فرآیند به کار میرود، دقت فقط بستگی به راهنمای سنبه دارد.
ملاحظات ویژه در قالبهای ساده
برای تعیین دقیق وضعیت قطعه خام میانی نیاز به قطعهگیر است که به عنوان قطعه لایی نیز عمل میکند. این قطعه ضمناً فاصله لازم بین بیرونانداز و ماتریس را ایجاد میکند.
هرگاه مثلاً فقط برش مازاد خارج انجام میگیرد، بهتر است که ماتریس در یک صفحه گیرنده چدنی نصب شود. ضمناً ماتریس دارای مخروط خارج و حلقه گیرنده دارای مخروط داخل است. حلقه گیرنده با رزوه ظریف و یا توسط 4 تا 6 پیچ به طرف صفحه گیرنده بسته میشود. به واسطه دو سطح مخروط، ماتریس در مرکز قرار میگیرد. در این طرح میتوان ماتریس را به راحتی تعویض و صفحه گیرنده را برای قالبهای با اندازه تقریباً یکسان به کار برد.
برای این که قالب به راحتی و به خوبی روی میز پرس بسته شود، منطقی است از یک صفحه پایه استفاده شود. وقتی تعداد قطعات کمتر و دقت مطلوب پایین باشد، بدون نیاز به طراحی ویژه میتوان سنبه را به سینه پرس بست. اگر برخلاف خواسته قبل تعداد قطعات و نیز دقت مطلوب بالا باشد، باید سنبه مجهز به تجهیزات راهنمای خاصی باشد.
برای جدا کردن قطعه کار سوراخ شده از روی سنبه بیرونانداز و نیز برای بیرون انداختن قطعه کار از قالب پران استفاده میشود. هرگاه چنین راهحلی ممکن نباشد پنس، انبر و غیره و یا هوای فشرده به کار میرود. بیرونانداز میتواند روی قالب بوده و یا به طور قابل تنظیم روی پرس بسته شود.
هرگاه به دلایل معینی خواسته شود که پلیسه ایجاد شده در یک سمت قرار گیرد، میتوان در ادامه کار، سمت پلیسهدار قطعه خام میانی را به طرف بالا یا به طرف پایین قرار داد.
قالبهای ساده غالباً برای تولید قطعات ساده در تیراژ بالا به کار میرود.
1-3-2-2- قالبهای مرکب
در قالبهای مرکب، بیش از یک فرآیند برش به کار میرود، مثلاً سوراخکاری و برش مازاد خارج. این قالبها با توجه به ترتیب در نظر گرفته شده به قالبهای برش مرکب سری و قالبهای برش مرکب یک مرحلهای تقسیمبندی میشود.
قالبهای برش مرکب سری
در قالب برش مرکب سری فرآیندهای مختلف برش پشت سر هم انجام میگیرد.
برای ساخت قطعه کار نشان داده شده، در یک کورس پرس نوار سوراخکاری شده و نیز قسمت سوراخ شده قبلی برش مازاد خارج میشود. سپس نوار دقیقاً به اندازه پیشروی V به جلو رفته، به طوری که وضعیت سوراخ نسبت به حفره ماتریس سنبه مازاد خارج در موقعیت تعیین شده قرار گیرد. هر قدر نوار به دقت پیشروی کند به همان میزان قطعه کار دقیق میباشد.
برای ساخت یک قطعه کار با این روش چندین کورس لازم است. تعداد آن بستگی به مراحل کار تعیین شده است. حداقل تعداد کورس درست برابر با تعداد فرآیندهای برش است. برای قطعه کار دو کورس لازم است: یک کورس برای سوراخکاری و یک کورس برای برش مازاد خارج. تقسیم تولید به مراحل زیاد هم ممکن است، این کار در قطعات پیچیده که دقت ابعادی بالا است به کار میرود. با این همه هزینه بالای تولید فقط در تیراژ بالا مقرون به صرفه است. مزیت دیگر در این است که فرآیندهای مختلف در یک قالب قابل اجرا است.
علیرغم موارد فوق توجه شود که قطعات برش خورده در هر دو سمت پلیسه دارد. این پلیسهها را میتوان در بشکههای پرداخت یا به روشهای الکتروشیمیایی برطرف نمود.
ملاحظات ویژه در قالبهای برش مرکب سری
تقسیمبندی تولید به مراحل زیاد عملاً منجر به لاغر شدن سنبه میشود که باید با قطعات اضافی آن را تقویت کرد. خود این قطعات از پایه یا صفحاتی عبور کرده و حمایت میشود. این کار دقت لازم وضعی و پایداری سنبه را تعیین میکند. با افزایش تعداد سنبه تعداد حفره در ماتریس هم افزایش مییابد، که در نتیجه قالب برش مرکب سری از نظر طول بزرگتر میشود. هرگاه سوراخهای چهارگوش در قطعه کار لازم باشد، این خطر وجود خواهد داشت که فاصله بین لبههای برش در نقاط “a” کوچک و به هنگام سختکاری ماتریس، در این محدوده ترک ایجاد میشود. هرگاه حفره دو مرحله پشت سر هم تنگ هم قرار گیرند، میتوان یک ایستگاه خالی (هرز) در نظر گرفت.
1-4-5- جعبه ماتریس
در قالبهای با صفحه روبند میتوان صفحه پایه، ماتریس، زوار و صفحه روبند به صورت یک مجموعه به اصطلاح «جعبه ماتریس» مطرح شوند. این جعبه ماتریسها در ابعاد مختلف و بدون حفره ماتریس را میتوان از شرکتهای سازنده به عنوان قطعات استاندارد تهیه کرد.
1-4-6- سنبه
فرم سنبه با شکل قطعه کار مطابقت دارد (زاویه a = 0°). بسته به ابعاد و نوع ساخت، سنبه بدون پله و یا پلهدار تنهدار میباشد. بنابراین مثلاً سنبههای سوراخکاری استوانهای بدون پله غالباً در قالبهای برش با راهنمای صفحهای به کار میرود. سنبههای تنهدار ترجیحاً در قالبهای با میل راهنما استفاده میشود، که در مورد اینها قبل از عمل برشکاری انجام نمیشود. سنبه استحکام خود را با تنه تقویت شده به دست میآورد.
بستن سنبه در صفحه سنبهگیر در صورت کم بودن نیروی بیرونانداز با بزرگ کردن سر سنبه به صورت ریختن رزین و یا چسباندن سنبه انجام میشود. در غیر این صورت سر سنبه با یقه استوانهای یا مخروطی طراحی میشود، البته شکل استوانهای نسبت به شکل مخروطی ترجیح داده میشود. در صورت کافی بودن ابعاد سطح مقطع، سنبه را میتوان از ته سنبه روی صفحه ضربهگیر با پیچ محکم بست. اگر سطح مقطع سنبه بزرگ نباشد، سنبه به صورت فلانچ طراحی میشود. اگر سنبه بتواند بچرخد، که قبل از همه در سنبههای غیردایروی در نوع تنهدار و بدون صفحه روبند ممکن است، باید از پین مانع چرخش نیز استفاده کرد.
سنبههای لاغر فرم سوراخکاری دایرهای یا چهارگوش سنبههای سوزنی نامیده میشوند. این سنبهها را به صورت سختکاری و سنگزنی شده میتوان از شرکتهای مربوطه و تخصصی تهیه کرد. سنبههای سوزنی با کله یا بدون کلگی بوده و نیز پلهدار یا بدون پله میباشد. در سنبههای برش بدون کله، سمت کلگی نرم بوده، به طوری که در صورت نیاز میتوان آن را چکشکاری کرد. قطر آن طبق میدان تلرانس h6 سنگزنی میشود. در سنبههای پلهدار دقت لنگی mm 5 است. سنبههای چهارگوش را میتوان با همین طرح و شرایط تهیه کرد.
در قالبهای برش کوچک بدون راهنما، سنبه و دنباله قالب به صورت یکپارچه ساخته میشود یا سنبه در صفحه سنبهگیر قرار گرفته و با هم به دنباله قالب بسته میشود. برای صرفهجویی در فولادهای ابزاری گران در قالبهای برش بزرگ بدون راهنما، دنباله قالب با پیچ به سنبه یا سنبه روی صفحه سنبهگیر بسته میشود.
1-4-6-1- کمک سنبهها
کمکسنبهها برای تقویت و نیز برای جلوگیری از خمش یا کمانش سنبههای لاغر به کار میرود.
سوراخ کمکسنبههای آزاد به اندازه قطر سنبهها برقوزنی شده و بین سنبه و صفحه روبند قرار میگیرد.
سنبههای زیر mm 2 طوری مونتاژ میشود که هدایت آن توسط کمکسنبه انجام گیرد. سنبه میتواند فقط در قسمت پایین روی یک پین کمکی کلفت بنشیند.
در سنبههای سوزنی چهارگوش یا فرمدار کمکسنبهها دوپارچه و یا چندپارچه ساخته میشود، زیرا درآوردن راهنما و گرفتن کمکسنبه در صفحه آسانتر از درآوردن مجرا و راهنما برای سنبههای سوزنی است. لوله سنبه را میتوان با مواد مصنوعی پر کرد تا سنبه به خوبی و اطمینان بیشتر بنشیند.
کمکسنبههایی که از صفحه روبند بیرون میزنند نباید در قالبهای سوراخکاری با صفحه راهنما خیلی بزرگ باشند، در غیر این صورت قطعه کار، خاصه از ورقهای نازک، هنگام پران در سمت صفحه روبند، خمیده میشود.
1-4-6-2- قطعات تکیهگاهی
در سنبههای پلهدار و کمکسنبهها که از صفحات روبند میگذرند باید بین صفحه سنبهگیر و صفحه روبند، قطعات تکیهگاهی قرار داده شود. بدین وسیله از آسیب دیدن ابزار هنگام تنظیم عمیق سینه پرس جلوگیری میشود. قطعات تکیهگاهی طوری قرار داده شود که روی کانال هدایت نوار قرار نگیرد وگرنه صفحه روبند هنگام اعمال بار خمیده میشود. هنگام سنگزنی مجدد سنبه، باید قطعه تکیهگاهی نیز سنگزنی شود.
سنبه با سطح مقطع کوچکتر از mm2 10 اصولاً تقویت میشود. قطعات تکیهگاهی هنگام تنظیم ابزار نقش مهمی دارند، بدین ترتیب که در حرکت غیرعمدی و اشتباهی سینه پرس از آسیب دیدن قالب جلوگیری کند.
1-4-7- صفحه سنبهگیر
صفحه سنبهگیر که درست همان حفره ماتریس را دارد، سنبه را در خود نگه میدارد. حفره آن به طور کاملاً دقیق عمود بر سطوح صفحه سنبهگیر ماشینکاری، تیزیهای حفره پخزنی و سنبه به طور پرسی در آن مونتاژ میشود.
بدین وسیله هنگام بالا رفتن سینه پرس، سنبه از صفحه سنبهگیر بیرون نمیآید، البته در سنبههای با سطح مقطع دایره انتهای آن کلگی کوچکی دارد. سطح بالایی سنبه با سطح صفحه سنبهگیر باید همارتفاع باشد.
روش چسباندن سنبه وقتی سنبه کوچک و یا نیروی بیرونانداز طرف سنبه کوچک میباشد، ارزانتر، سریعتر و بهتر است. در این حالت توجه شود که شکاف چسبی فقط حدود صدم میلیمتر است.
اگر اتصال صفحه سنبهگیر با سنبه با ریختن رزین مواد مصنوعی انجام میگیرد، باید سطوح حفره صفحه سنبهگیر زبر باشد. با نیروهای بیرونانداز طرف سنبه بدین ترتیب مقابله میشود که در قسمت گیرنده سنبه شیار، سوراخ پاپین پیشبینی میشود.
اگر سطح مقطع سنبه به اندازه کافی بزرگ باشد میتوان بسته به نیروی بیرونانداز طرف سنبه با یک یا چند پیچ آلن به صفحه پشتبند محکم کرد.
در سنبههای الماسه فرض بر این است که با یک ماشین اسپارک ویژه بتوان پیچبری کرد. اگر ماشین اسپارک در اختیار باشد میتوان سوراخ عرضی در سنبه ایجاد و پین گیرنده در آن جا زد. این پین نیروهای بیرونانداز طرف سنبه را تحمل میکند.
1-4-8- صفحه ضربهگیر
از آنجا که نیروی برش صفحه پشتبند روی سنبه منتقل میشود، سنبههای سوراخکاری کوچک در صورت تنش سطحی بالا میتواند روی صفحه پشتبند جا بیندازد. بدین جهت در تنش سطحی بیش از N/mm2 250 از صفحات ضربهگیر استفاده میشود. ضخامت صفحه ضربهگیر حدود mm 5 است.
1-4-9- صفحه پشتبند
روی صفحه پشتبند، که ابعاد آن مانند صفحه سنبهگیر است، دنباله قالب بسته میشود. ضخامت صفحه پشتبند بسته به ابعاد دنباله قالب mm 28 – mm 18 است.
دسته بندی | فنی و مهندسی |
بازدید ها | 2 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 319 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 122 |
گزارش کاراموزی مطالعه و بررسی کنترل کیفیت و طراحی کالاها در 122 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
تاریخچه 1
مقدمه 2
کیفیت کالا 2
نقش طراحی در صنعت بسته بندی 4
بسته بندی و صادرات 12
روش های افزایش کیفیت کالا و خدمات 14
کنترل کیفیت 19
عوامل مؤثر در کیفیت طراحی 22
اجزای مدیریت کیفیت فراگیر 25
spc چیست؟ 39
هزینه یابی کیفیت 41
شرکت XX سهامی عام 58
مروری بر تاریخچه کنترل کیفیت در ژاپن 66
اصول بازاریابی فیلیپ کاتلر 85
برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر کیفیت 87
ادغام برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت جامع کیفیت 88
عنوان صفحه
عناصر اصلی برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر کیفیت 89
سنجش ، ارزشیابی و ارتقای مستمر 89
پنج رویکرد برنامه ریزی کیفیت 95
مراحل اجرا 96
نظریه مدیریت کیفیت 99
زنجیره واکنشی بهبود کیفیت 102
جایزه مالکوم بالدریج 104
جوران 108
کرازبی 110
تاگوچی 113
ایشی کاوا 116
اصول حرکت به سوی کیفیت 117
استانداردهای کیفی و کیفیت 119
ابعاد کیفیت 121
تعاریف 122
پاسخ به چند سؤال کلیدی 124
مدلهای جهانی ارزیابی کیفیت 131
عنوان صفحه
استقرار مدیریت کیفیت 133
ساختار روش اجرایی 134
مبنای مدیریت کیفیت 140
منابع 150
تاریخچه
از لغات بهره وری و عملکرد به طور متداول در حوزه های علمی و تجاری استفاده می شود، اگرچه به ندرت تعریف یا توضیح مناسبی از آنها ارایه شده است.در حقیقت این لغات اغلب گیج کننده اند و با واژگانی چون کارایی،اثربخشی و سوددهی، مترادف در نظر گرفته می شوند(سینک و توتل، ????؛ چو، ????؛سومانث، ????؛ کاس و لویز، ????؛ توماس و بارون، ????؛جکسون و پیترسون، ????). دستورالعملهای سنجش و بهبود نیز اغلب بدون درک واضح از آنچه باید اندازهگیری شود و بهبود یابد اجرا می گردند.این رویکرد عمل گرا نسبت به بهبود، فرصت فهم کامل و سپس به حد اکثر رساندن عوامل اساسی و موثر در رقابت پذیری و موفقیت را به سادگی از بین می برد.
مطمئنا در محافل علمی،داشتن واژگان و دستور زبان مشترک در تضمین ارتقای درک مشترک، بنیادین و قوی، سودمند است.
مقدمه
کیفیت کالا
امروزه به کیفیت کالا بعنوان یک امر ساختنی توجه میشود نه یک مساله کنترل کردنی . تولید یک کالا با کیفیت مناسب نیاز به بهبود عملکرد کلیه قسمتهای دخیل در تولید آن کالا دارد. کنترل کیفیت مواد اولیه، قطعات ساخته شده و نیمهساختهای که محصول از مونتاژ آنها بوجود میآید ضروری است ، اما کافی نیست . علاوه بر موارد مذکور باید نظارت و طراحی دقیقی بر کنترل در حین تولید و طراحی بعمل آید. انجام این کار مستلزم طراحی یک سامانه کنترل کیفیت یکپارچه IQC میباشد. اگر چه سابق بر این روشهای TQC به همین منظور استفاده شدهاند، اما به نظر میرسد که اجرای IQC آسانتر از TQC باشد. طراحی و اجرای یک سیستم IQC علاوه بر آسان بودن، بیشتر مزایای یک سیستم TQC را به همراه دارد. سیستم IQC مورد نظر از ادغام دو سیستم کنترل کیفیت آماری و سیستم کنترل فرآیند آماری در مجاورت یک سیستم اطلاعات کیفیت حاصل میشود. واحد مورد بررسی این مطالعه یک شرکت بزرگ ماشینآلات صنعتی میباشد که مدل IQC برای آن طراحی و اجرا گردیده است .
صنعت بسته بندی و طراحی کالا
می توان گفت زبان تولید،بسته بندی وارایه کالا با شکل مناسب دربازار است.لزوم نگرش سیستماتیک به صنایع بسته بندی ،امروز بسیار بیشتر از گذشته احساس می شود.تنگناهای اقتصادی موجودوکاهش نقدینگی وسرمایه درگردش واحدهای تولیدی،کاهش منابع تامین کننده در آمدهای مالی همه وهمه اهمیت نقش صنعت بسته بندی ولزوم نگرش مدیریتی وسیستماتیک رابیشتر ایجاب می کند.درجهان امروز محصولات بسته بندی شده دارای ویژگیهای کاملا شناخته شده است ،امامتاسفانه هنوز نقش اقتصادی ،اجتماعی بسته بندی از سوی بسیاری از تولید کنندگان کشور به درستی درک نشده است وآگاهی لازم نسبت به آن به عنوان یک ابزار بازاریابی در بازارهای داخلی وخارجی وجودندارد.
کیفیت بسته بندی ایران نسبت به بسته بندیهای خارجی درسطح بسیار پایینی قراردارد.باتمام اهمیتی که بسته بندی دارد وپیوسته توسط مسئولان به آن اشاره می شود،بسته بندی هنوز هویت صنفی یا صنعتی پیدانکرده وواحدهای تولیدی همچنان برای پیداکردن یک روش یایک ماشین بسته بندی مناسب محصول خود سردرگم هستند.دراین رابطه می توان به فقدان بسته بندی مناسب درمورد برخی کالاهای صادراتی مانند زعفران اشاره نمود که عموما به صورت فله ای صادر می شود.درپاره ای ازموارد بسته بندی بعضی ازمحموله های صادرشده به کشورهای پیشرفته بدلیل مغایرت با قوانین مربوط به محیط زیست ،به خودداری واردکنندگان این کشورها از تحویل گرفتن کالا منتهی شده است.درمواردی بدنبال بی توجهی تولید کنندگان وصادر کنندگان نسبت به استانداردهاوالزامات کشورهای واردکننده ،کالاهای مزبورقابل قبول در آن کشورها محسوب نشده است دور ریخته ویا مرجوع شده اند
نقش طراحی در صنعت بسته بندی
طراحی دربسته سعی دارد کیفیت کالا را به شکل دقیق تری به نظر مصرف کننده برساندتا علاوه بربرخورداری از اعتماد واطمینان بیشتر به سلامتی کالا،ایجاد جذابیت وگیرایی بالاتری نموده ومصرف کننده رامجبور به خرید نماید.این شکل طراحی امکان رقابت مطمئن کالا رادر بازارهای رقابتی به راحتی فراهم می سازد.هنگام طراحی سهولت جابجایی یا مصرف،مسایل مرتبط با با حمل ونقل وانبار کردن کالا نیز مورد بحث قرار می گیرد.بسته بندی مناسب نقش عمده ای درموفقیت محصول دارد.طراحی موفق بسته بندی محصول مستلزم تخصصهای مختلف درزمینه تحقیقات علمی،روانشناسی ،هنر وطراحی است.رنگ آمیزی وطراحی بسته بندی متناسب با سلیقه بخشهای مختلف بازار موجب جلب تقاضای بیشتر برای محصول می شود.
مصرف کنندگان امروزی بسته ومحصولی را می پسندندکه آسان باز شود،درصورت نیاز به نگهداری محصول قابل استفاده مجدد باشدودرزمان پایان مصرف نیز دورریختن آن آسان باشد.متاسفانه طراحی بسته بندی بصورت علمی درایران وجود نداشته واز موارد ضعف در بسته بندی محصولات کشور می باشد.
روشهای توزیع محصول ونقش آن درساختار بسته بندی:
روش توزیع می تواند اثر زیادی برساختار بسته بندی داشته باشد.تغییر در سیستم توزیع ممکن است منجربه روش جدید بسته بندی محصولات قبلی شود.مثلا تغییر به سمت ناوگان کانتینری باعث کاهش درمیزان بسته بندی خارجی می شود.جزییاتی که دراین مرحله از عملیات باید مورد توجه قرار گیرد عبارتنداز:
بارگیری وتخلیه: روش حمل ونقل به ناوگان وسایط نقلیه
نوع ناوگان: راه آهن ،جاده،دریا،هوا ویا ترکیبی از آنها
نقاط مورد نظر: موقعیت نقاط درمحدوده توزیع
4. شرایط آب وهوایی :شرایط درجه حرارت ورطوبت که در طول انبار کردن وتوزیع وجوددارد.
یک بسته بندی خوب از محصول درطی حمل ونقل ،فرایند انبارداری،قفسه مغازه خرده فروشی ودر قفسه خانه مشتری حفاظت می کند.این نوع حفاظت برای تمامی بخشهای در گیر با محصول نظیر تولید وکانالهای توزیع ومشتری منافع اقتصادی به بار می آورد.تازمانی که توزیع محصول رادرزمان ومکان مناسب ارایه کند ،بسته بندی می تواند به بعد کیفیت محصول از طریق فراهم آوردن درجه مناسبی از حفاظت در مقابل شکستگی ،فاسد شدن وگم شدن محتویات بیفزاید.هرکدام ازروشهای توزیعی اعم از هوایی،دریایی،زمینی با پالت،کانتینرو...از نظر تکنولوژیکی قابل دسترسی ،محدودیت ابعاد بسته بندی وفشاروارد برکالاها دارای ویژگیهای خاصی هستندوبه علت تفاوت این ویژگیها تعارضاتی درتقاضای بکارگیری روشهای فوق وجوددارد.
این یک اصل اساسی است که طرح هربسته باید با مشخصات آنها تناسب داشته باشد.مخاطرات فیزیکی ازقبیل به هم فشردگی که درمرحله نگهداری یا انتقال بوجود می آید،برخورد یا تصادف که ممکن است در هنگام انداختن ویا پرت کردن بسته ها بوجود آید،تبخیر،اثردما،حرارت ونورو... از جمله مسایلی است که در انتخاب روش توزیع بایستی به آنها توجه شود.
تکنیکهای بسته بندی
تکنیکهای بسته بندی با توجه به تکنولوژی وماشین آلات موجود در کشور وامکانات قابل دسترس ودستیابی در داخل وخارج کشور می بایست انتخاب گردد،تکنیک بسته بندی از چند نظر قابل تفکیک است که از آن جمله می توان به مواد اولیه مصرفی در صنعت بسته بندی وتکنولوژی وماشین آلات ذیربط اشاره نمود. ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای فلزی امکان استفاده از تجهیزات جهت ساخت ،پرکردن وبستن درب قوطیهای فلزی رافراهم می آورد.شیشه ماده ایده آلی برای ظروف بسته بندی با ترکیبی از کارایی ،ارزانی،بهداشتی وزیبایی است.بسته بندی کاغذی ومقوایی درتمام ابعاد وزوایای صنعت بسته بندی رخنه کرده وبه جرات می توان گفت برای هر نوع محصول تولیدی قابل استفاده است.بسته بندیهای چوبی در ساخت جعبه های چوبی (صندوق) وبسته بندیهای پلاستیکی عمدتا در صنایع غذایی قابل استفاده هستند.ترکیبی از موارد فوق نیز در بسته بندی محصولات استفاده می شود.مواد مختلف دربسته بندی ازنظر هزینه ،استحکام،زیبایی،جذابیت وتناسب با محصول استفاده شده وبا توجه به نوع مواد اولیه مصرفی درصنعت بسته بندی تکنولوژی وماشین آلات ذیربط عبارتند از:
گروه ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای فلزی
گروه ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای سلولزی
گروه ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای پلاستیکی
گروه ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای شیشه ای
گروه ماشین آلات وتکنولوژی بسته بندیهای ترکیبی
یکی از مشکلات کشور در این است که بسته بندی در براخی مراحل بصورت دستی انجام می شودواین کار تلرانس وزن بسته ها رامتفاوت می کند.علاوه براین احتمال آلودگی ثانویه بدلیل قراردادن کالا بادست نیز دربسته وجوددارد. استفاده ازسیستمهای نیمه اتوماتیک ویا عمدتا دستی یکی از دلایل عدم رقابت محصولات تولیدی در بازارهای جهانی است.تکنولوژی وارداتی نیز بدلیل نیاز به سرمایه گذاری بالا ندرتا مورد استفاده قرار می گیردوماشین الات تولید داخل نیز عمدتا قابل رقابت نیستند.
کنترل کیفیت
کنترل کیفیت یکی از مباحث مهندسی صنایع و سیستمهاست. کنترل کیفیت علاوه بر دسترسپذیر کردن کیفیت، بهرهوری فعالیت سازمان را نیز افزایش میدهد. در این راستا بسته به نوع عوامل مؤثر در کیفیت و وسعت حوزه بررسی ، کنترل کیفیت آماری، تضمین کیفیت و کنترل کیفیت فراگیر مطرح شدهاند. هر یک از کنترلهای اشاره شده به مقدمات و ابزاری نیاز دارند که طراحی و پیادهسازی آنها در مهندسی صنایع و سیستمها مورد مطالعه قرار میگیرند.
مدیریت کیفیت جامع را می توان تحت پنج ویژگی عمومی زیر ارائه داد:
الف - توجه زیاد به مشتری: منظور از مشتری تنها کسانی نیستند که در خارج از سازمان قرار دارند بلکه منظور کسانی است که در داخل سازمان قرار دارند (مثل کارکنان دایره اعتبارات؛ حسابداری و حمل ونقل) که با سایر افراد سازمان روابط متقابل دارند.
ب - توجه به بهبود مستمر: در اجرای برنامه ای برای کنترل کیفیت کامل نباید تنها به کیفیت بسیار خوب قانع شد زیرا اگر کالایی بسیار خوب است بازهم به اندازه کافی خوب نیست. کیفیت باید پیوسته و به طور دایم بهبود یابد.
ج - بهبود کیفیت همه کارهایی که سازمان انجام می دهد: کنترل کیفیت جامع دارای تعریفی بسیار وسیعتر از واژه کیفیت است. این واژه تنها درمورد محصول نهایی کاربرد ندارد؛ بلکه به شیوه هایی اطلاق می شود که سازمان کالا را تحویل می دهد یا سرعتی که می تواند به شکایتها رسیدگی کند یا نوع برخورد مؤدبانه در پاسخ به تلفنها و مشتری.
د - سنجش با اندازه گیریهای دقیق: کنترل کیفیت کامل برای سنجش متغیرهای عملکرد در فعالیتهـــای سازمان از روش آماری استفاده می کند.
این متغیرهای عملکرد با استانداردهایی مقایسه می شوند که در رابطه با مسائل مختلف مورداستفاده قرار می گیرند (مسائلی که ریشه ای است و باید آنها را حل کرد).
ی - تفویض اختیار: در کنترل کیفیت کامل همه افراد باید در فرایند بهبود تلاش کنند. در اجرای این برنامه از تیم ها به صورت گسترده و فزاینده استفاده می شود. تفویض اختیار به عنوان محملی است که می توان بدان وسیله درحل مسائل کوشید.
کیفیت یک محصول معمولا در رابطه به سه عامل زیر تقسیم میشود :
-کیفیت طرح
-کیفیت انطباق
-کیفیت عملکرد
-کیفیت طرح:
کیفیت طرح به معنی دقت در مشخصات اصلی کالا در زمان طراحی ساخت محصول و قبل از شروع جریان تولید میباشد.
کیفیت انطباق:
کیفیت انطباق درجه همسویی محصول با مشخصات استانداردها و معیارهای تعیین شده برای ساخت ان محصول است.
کیفیت عملکرد :
کیفیت عملکرد محصول به قابلیت اطمینان محصول سهولت نگهداری و خدمات اشاره دارد تا بتوان بطور صحیح و برای مدت طولانی از محصول استفاده نمود.
وظیفه کنترل کیفیت تلاش برای تجمع و متعادل نمودن تصمیمات در بخشهای تولید بازاریابی مالی به منظور دستیابی به مقاصد این بخشها ونهایتا توصعه و دسترسی به اهداف سازمان میباشد.
عوامل موثر در کیفیت طراحی:
- مشخصات کالا : از قبیل وزن ، اندازه رنگ ضخامت طرز عمل و ...
- توانایی و امکانات جریان تولید : توانایی جریان تولید وابستگی مستقیم به عوامل مختلف از جمله نیروی انسانی مناسب ، بهترین مواد اولیه و نحوه درست عمل کردن ماشین الات ، دارد .
بنابر این تولید در شرایت حد اکثر توانایی یک سازمان با توجه به تغییرات تصادفی در مواد اولیه ، افراد ، ماشین الات همواره عملی نیست و در شرایت مذکور لوزوماً بهترین و با صرفه ترین طریقه تولید نمی باشد.
مدیریت کیفیت فراگیر؛ مدل چنگال
امروزه مانند گذشته مصرف کنندگان دیگر حاضر به پذیرش هرنوع کالا یا خدمتی نیستند و از این رو سازمانهایی از دور رقابت خارج می شوند که نتوانند انتظارات مشتریان خو د را تامین کنند.
مدیریت کیفیت فراگیر فرآیندی است که براساس آن مدیریت با مشارکت کارکنان، مشتریان و اعتباردهندگان به بهبود مستمر کیفیثت می پردازد.
هر فردی در سازمان از مدیر اجرایی تا پایین ترین سطح کارکنان در فرآیند مدیریت کیفیت فراگیر مشارکت دارند.
ارائه کیفیت به همه مشتریان یکی از چالشهای مدیریت کیفیت فراگیر در بازار رقابت جهانی است.
مدل چنگالی یکی از مدل های مدیریت کیفیت است که از نظر تئوری براساس سیستم دانش بنیادی دمینگ و از نظر عملی براساس سیستم های کنترل کیفیت فراگیر ژاپنی ها تنظیم شده است.
مدیریت کیفیت فراگیر یک ماده مغذی برای تغذیه سازمان است تا کارکنان آن انرژی لازم برای تحول کیفی را دریافت دارند.
گردن: آموزش مدیریت
گردن این چنگال بیانگر فعالیتهای آموزشی و خود بهسازی مدیران ارشد است. مطالعه دانش بنیادی مدیریت کیفیت فراگیر، تئوری ها، اصول و مفاهیم و مدلهای تغییر و تحول برای فهم شالوده تئوری و عملی مدیریت جدید الزامی است. علاوه براین، موجب سازگاری و غلبه بر مشکلات ناشی از تغییر و تحول خواهدشد.
پس از اینکه مدیریت ارشد سازمان متعهد به انجام تحول گردید، اعضای سازمان نیز وارد یک دوره آموزش و خودبهسازی می شوند. یکی از وظایف اولیه کمیته اجرایی، تشکیل یک یا چند گروه آموزشی و خود بهسازی است که روی حوزه های زیر متمرکز می شوند.
! مطالعه سیستم اطلاعات و دانش بنیادی؛
! پاسخ به سوالات مطرح شده در زمینه مدیریت کیفیت؛
! طراحی گروههای مطالعه در زمینه هریک از اصول چهارده گانه دمینگ؛
! شناسایی و حل موانع شخصی در زمینه تغییر و تحول.
سیستم دانش بنیادی مدیریت کیفیت فراگیر توسط کمیته اجرایی تحت راهنمایی مشاوران مدیریت کیفیت توضیح داده می شود. مشاور مربوطه محیطی را ایجاد می کند که در آن اعضای گروه فهم و درک خود را درمورد چگونگی تاثیرگذاری سیستم دانش بنیادی بر تصمیم گیریهای فردی و سازمانی توسعه می دهند. این امر از طریق برگزاری جلسات گروهی و کارگاههای مربوطه میسر می گردد.
طراحی گروههای مطالعه در زمینه هریک از اصول چهارده گانه دمینگ وظیفه دیگر کمیته اجرایی است. وظیفه هریک از این گروهها برطرف ساختن موانع سازمانی بر سر راه تحول با مطالعه و بهره گیری از سیستم دانش بنیادی است. به عنوان مثال، گروهی که در زمینه اصل دوازدهم دمینگ کارمی کند؛ »موانعی که موجب می شود کارکنان احساس غرور نکنند را از میان بردارید« به شناسایی سیستم ارزیابی عملکرد سازمان به عنوان یک مانع می پردازند واز سیستم دانش بنیادی به عنوان اساسی برای مطالعه و طراحی مجدد فرایند استفاده می کنند.
حوزه دیگری که در آموزش و خود بهسازی مدیریت مهم است، شناسایی و برطرف کردن موانع شخصی بر سر راه تحول است. هر عضوی از کمیته اجرایی پیشنهاد خود را آزمایش می کند تا میزان تاثیر آن را در توسعه تحول کیفی سازمانی مشخص سازد. شناسایی و رفع موانع شخصی یکی از مهمترین بخشهای ایجاد تحول است؛ زیرا به شناسایی علتهای ریشهای بیشتر شکستها و کاستیهای معمول و کمبود تعهد مدیریت ارشد منجر می گردد. برگزاری جلسات خصوصی بین مشاوران و مدیر می تواند در این زمینه کمک کند.
شاخه اول^: مدیریت روزانه
تجدید نظر مدیریت موجب تعیین انحرافات بین نتایج واقعی و اهداف سازمانی می گردد. اگر بررسیها و تجدیدنظرهای مدیرت به درستی انجام شود، جایی برای تحریف فرایندها و یا مقصر جلوه دادن کارکنان برای مشکلات خارج از کنتــرل آنها باقـی نمی ماند. برای مشکلات روزانه که از طریق بررسیهای منظم قابل رفع نیستند، می توان از گزارش بهبود کیفیت استفاده کرد. گزارش بهبود کیفیت، گزارش تلاشهای ارتقای فرایند را استاندارد کرده و به اجتناب از خطاهای عقلی در تجزیه و تحلیل کمک می کند. علاوه براین، به کارگیری کوششهای بهبود فرایند را در سطح سازمان تسهیل می کند. گزارش بهبود کیفیت شامل هفت مرحله است:
1 - انتخاب یک فرایند؛ 2 - درک وضعیت موجود؛ 3 - تجزیه و تحلیل وضعیت موجود؛ 4 - تبدیل برنامه به عمل؛ 5 - اثربخشی برنامه ها؛ 6 - استانداردسازی روشهای عملیاتی؛ 7 - برنامه ریزی برای اقدامات.
بنابراین، در مدیریت روزانه، ابتدا به کارکنان قدرت داده می شود تا بااستفاده از چرخه SDSA بهترین روش انجام کار را تثبیت کنند. سپس به آنها اختیار داده می شود تا با استفاده از جرخه PDSA بهترین روش انجام کار را توسعه داده و ابداع کنند. از طرف مدیریت ارشد، ستادی برای هماهنگی فعالیتهای این گروههای مختلف ارتقای فرایند تشکیل می شود.
5نتایج پژوهش
1ـ5 ـ گزارش هزینههای کیفیت و سیستمهای ردیابی خطا : پس از محاسبه ترازنامه کیفیت میتوان با توجه به سهم هر یک از هزینههای کیفیت، از مجموع هزینه کیفیت گزارش تهیه و هزینههای عمده کیفیت شرکت را دسته بندی کرد. سپس از طریق تمرکز بر هزینههای عمده کیفیت، به تهیه سیستم ردیابی خطا اقدام کرد و دلایل هزینههای کیفیت را مورد بحث قرار داد.
2ـ 5 ـ گزارش هزینههای ضایعات و دوباره کاری بر اساس علت بروز خطا : با مشخص شدن زیرمجموعههای هزینههای شکست درونی میتوان درخصوص وضعیت ضایعات و همچنین دوباره کاری از نظر مبلغ ریالی، دلایل،برنامه ریزی برای تعدیل آنهاو.. بحث و تصمیم گیری کرد.
با توجه به طبیعی بودن حدی از ضایعات و دوباره کاری به ویژه در صنایعی که محصولات پیچیدهتری را تولید میکنند، تاکید ما باید بر ضایعات و دوباره کاریهای بیش از حد انتظار باشد.
3ـ5 ـ گزارش تحلیل اثرات وجود سیستم کنترل کیفیت و سیستم تضمین کیفیت بر کیفیت نهایی محصول: عواملی را که نشان دهنده کارایی و اثر بخشی سیستم کنترل کیفیت هستند، میتوان با توجه به وضعیت روند نمره منفی خودرو، وضعیت شکایات مشتریان، کاهش هزینه شکست برونی و مواردی از این دست مورد ارزیابی قرار داد.با مشخص کردن شاخصهای مناسب برای سیستم کنترل کیفیت و محاسبه آنها میتوان تحلیل مناسبتری را در این زمینه ارائه داد.
4ـ5 ـ گزارش ارزیابی عملکرد پیمانکاران: با محاسبه هزینه ارزیابی پیمانکاران فرعی، تامینکنندگان مواد، قطعات و خدمات میتوان وضعیت تعهد پیمانکاران به کیفیت محصولاتشان را مورد ارزیابی قرار داد. در صورت بالا بودن این دسته از هزینههای کیفیت، تاکید بر عواملی مانند پروژه ارزیابی پیمانکاران، شرایط تنظیم قراردادها، مذاکره با سازندگان جدید و سایر راهکارها ضروری است.
5ـ5 ـ گزارش مقایسهای هزینههای پیشگیری از خطا در برابر کاهش هزینههای خطا: با مقایسه هزینههای پیشگیری و هزینههای شکست درونی و برنامهریزی درخصوص هزینههای قابل کنترل به وقوع پیوسته، میتوان دلایل و مبالغ این هزینهها را مشخص و راهـکارهای لازم را برای کاهش آنها ارائه کرد. در صورتی که شرکت هزینههای پیشگیری و ارزیابی را افزایش دهد، میتوان کاهش هزینههای شکست درونی و برونی را انتظار داشت؛ در غیر این صورت مشکلات اساسی در سیستم کیفیت شرکت وجود دارد.
6ـ5 ـ گزارش بررسی کارایی سیستم ردیابی علت خطا : با مقایسه روند ترازنامه کیفیت در طول حداقل سه سال و با در نظر گرفتن حجم تولید، استانداردهای جدید کیفیت خودرو، پیشرفت تکنولوژی ابزار وتجهیزات جدید کنترل کیفیت میتوان به تأثیر سیـستم ردیابی خطا در سازمان پی برد.
7ـ5 ـ هزینههای کنترل کیفیت در برابر ضایعات : پس از تهیه ترازنامه کیفیت و مقایسه آن با جمع مانده حسابهای ذیل میتوان نسبت ضایعات را با جمع هزینههای کنترل کیفیت و همچنین روند گذشته مقایسه کرد و در انتها برنامهریزی مطلوبی برای کنترل وکاهش ضایعات انجام داد. با توجه به این که وجود ضایعات در شرکتها بدیهی است اما میزان ضایعات معقول باید مشخص شود و در حقیقت تلاش ما باید در جهت کنـترل ضایعات بیش از اندازه معقول باشد.
8ـ5 ـ بررسی و ارزیابی روشهای انبارداری : با محاسبه مبلغ ریالی مربوط به کنترل کیفی اقلام موجود در انبارها میتوان درخصوص کارا بودن روشهای دپوی مواداولیه، چیدمان و شرایط نگهداری مطلوب مواد اولیه اظهار نظر کرد. در این زمینه مقایسه مبلغ ریالی با سالهای پیش و دلایل افت کیفی مواد و موجودیهای انبار به کارشناسان کمک میکند تا بتوانند درخصوص برنامهریزی و رفع مشکلات احتمالی اقدام کنند.
9ـ5 ـ بررسی و ارزیابی اثربخشی روشهای بستهبندی و حمل و نقل : این نوع هزینه جزء هزینههای شکست درونی محاسبه میشود؛ هر چند محاسبه آن مشکل و بر اساس تخمین است. شکسته شدن اقلام در حین حمل و نقل، واژگون شدن جعبهها و پالتها، حوادث هنگام جابه جایی اقلام و… را میتوان جزء هزینههای کیفیت این مبحث تلقی کرد. هرچند محاسبه مبلغ ریالی این نوع از هزینهها با مشکلات خاص خود روبه روست اما میتوان با نظرات کارشناسی و تجارب قبلی به صورت تخمینی آنها را محاسبه کرد.
10ـ5 ـ بررسی و ارزیابی کارایی شرکتهای تامین کننده : با توجه به محاسبه هزینههای ارزیابی کیفیت که در ترازنامه توضیح داده شده است، کارشناسان میتوانند عملکرد تامینکنندگان قطعات را درخصوص کیفیت قطعات و مواد ارزیابی کنند و در صورت بالا بودن این دسته از هزینهها، راهکارهای مناسب برای بهبود قطعات و مواد دریافتی از تامین کنندگان ارائه دهند. از جمله این موارد اجرای پروژه ارزیابی سازندگان، تاکید بر کیفیت در زمان تنظیم قرارداد با سازندگان و… است.
-6خلاصه
در این گزارش ابتدا مفاهیم هزینه یابی کیفیت معرفی شد. هزینه یابی کیفیت پیش نیاز سنجش کارایی و اثربخشی فعالیتها و پروژههای بهبود در شرکتهاست. هزینه یابی کیفیت در سه مرحله اساسی قابل اجراست:
-1تعیین گروه بندی هزینهها
-2تدوین سر فصلهای حسابداری و تطبیق و به روز کردن سیستم حسابداری شرکت